در حقیقت یكی از وظایف این نهاد شناخت ظرفیتهای موجود در زمینههای مختلف و استفاده بهینه از آنهاست. جنبش نرمافزاری، دانش فناوری و تكنولوژی آموزشی و نیروهای متخصص و با تجربه نمونههایی از این ظرفیتهاست.
در حقیقت آموزش و پرورش به مثابه درختی تنومند است كه برای تغذیه و باروری میوههایش نیازمند استفاده از منابعی است كه با هماهنگی و مساعدت موجبات رشد آن را فراهم میآورند.
در عصر حاضر شادی و نشاط در فضاهای آموزشی كمرنگ است و دانشآموزان به واسطه یكنواختی برنامهها و مشكلاتی چون سوء تغذیه، روابط انسانی نامناسب، فضاهای آموزشی غیراستاندارد، حجم تكلیف زیاد، امتحانات و ارزشیابیهای اضطراب زا و بسیاری دیگر از دلایل نسبت به حضور در مدارس چندان رغبتی ندارند.
خوشبختانه، با نگاه رویكردی و فرآیند مداری نسبت به آموزش و پرورش و آسیبشناسیهایی كه صورت گرفته است، نسبت به این مهم یعنی ایجاد فضاهای بانشاط و شاداب تحت عنوان مدرسه شاد» گامهایی برداشته شده است.
از جمله اركان تأثیر گذار در مدارس مدیرانی هستند كه با توجه به مسئولیت خطیرشان به عنوان رهبران آموزشی نقش برنامهریزی سازماندهی، كنترل و هدایت مدارس را بر عهده داشته و با نگاهی علمی نسبت به فرآیند تربیت در دانشآموزان هدایتگری میكنند.
انسان نیز از این قاعده مستثنی نیست. کودک انسان در دوران ابتدایی کودکی یعنی سه تا یازده سال به صورت غریزی تلاش میکند که محیط پیرامون خود را کشف کند. او این اکتشافات را با تمام وجود و با آزمون و خطا و با بهره گیری از تمامی حواس پنجگانه خود انجام میدهد. سفتی و نرمی، سبکی و سنگینی، دوری و نزدیکی، پرش و پرتاب وسرعت، مزه ورنگ، صداهای محیط، صداهایی که خودش میتواند از گلو یا از اجسام تولید کند.
امروزه از هر دانشآموز در کلاس انتظار میرود که ساکت، خوشرفتار و مۆدب باشد. به نظر نمیرسد در چنین محیطی شور و هیجان لازمه یادگیری وجود داشته باشد. (اگرچه بسیاری از معلمان شیوههایی را برای ایجاد سرگرمی و انرژی در کلاس به کار میبرند تا دانشآموزان بسیاری از این انرژی روحیه گرفته و به کار ادامه دهند.) منفعلبودن مخالف روحیه کودکی و نوجوانی است. نوجوانی به ویژه سن شور و احساسات است، پسران و دختران مشتاقانه میطلبند تا در یادگیری ها و تجربیاتی پرشور با یکدیگر به رقابت بپردازند. با اطلاع و آگاهی از ویژگیهای این دوره از زندگی و نیز نیازهای مربوط به آن معلمان میتوانند هوش، روحیه و مهارت های دانشآموزان خود را گسترش دهند.
بنابراین اگر کودکان و نوجوانان شما با اشتیاق از خواب بیدار نمیشوند که بگویند، آخ جون در مدرسه، مشکلی در کار است. مسلماً بسیاری از دانشآموزان مدرسه را دوست دارند. بچهها در همه سنین شور و شوق خاصی برای یادگیری دارند، اما این شور و اشتیاق به ندرت در مسیری است که ما می خواهیم.
هر گونه ساخت و ساز، نشان دهنده نوع ویژه ای از رابطه انسان با محیط طبیعی و بستر جغرافیایی است. انسان با دخل و تصرف در محیط، سیما و پیکره بندی آن را سازماندهی می کند. همه دخل و تصرف ها بر پدیده های محیط زندگی انسان تأثیر می گذارد. پدیده های حاصل از اعمال نفوذ انسان در محیط و چگونگی تاثیرپذیری این پدیده ها از عوامل طبیعی محیط، اهمیت مطالعات جغرافیایی و اقلیمی را در بستر وقوع همه این پدیده آشکار می کند. این امر کاملاً روشن است که اقلیم برکاربری زمین و معماری بنا تأثیر گذار است. بعداز انقلاب صنعتی، جوامع انسانی با بهره گیری از تکنولوژی مدرن آن دوران ابزار گسترده ای برای دگرگونی محیط ابداع کردند، به گونه ای که انسان امروزی می تواند شکل و ترکیب طبیعی محیط را با استفاده از نیروی فکر و ابزار مکانیکی در دسترسش به شدت دگرگون کند. این واقعیت دارد که امروز روش زندگی انسان در طبیعت و محیط تغییراتی ایجاد می کند و انسان به شدت تأثیر حضور فیزیکی خود را در محیط برجای می گذارد و به عبارت بهتر آن را بر محیط تحمیل می کند. برای مثال فناوری به وجود آمده در این دوران در طراحی معماری ساختمان ها و فضاهای آموزشی به گونه ای تأثیرگذار بود که سبب شد
صرف نظر از دلایل مختلف اقتصادی، ی و اجتماعی می توان دلایل دستیابی به چنین احساسی را در سیستم آموزشی کشور دانمارک جستجو کرد. در کشور دانمارک سیستم آموزشی اصول زیر را رعایت می کند.
در مدارس دانمارک دانش آموزان نقش گوش دهندگان را ایفا نمی کنند و در فرآیند تدریس مشارکت دارند. این نظام آموزشی بر پایه پرسش و پاسخ و شک افکنی است. معلم در فرآیند تدریس درباره ی موضوع مشخصی شک آفرینی می کند تا دانش آموزان هر یک رأی و نظر خود را ابراز کنند. احترام گذاشتن به خود» از جمله اصول مهم آموزشی در کشور دانمارک است.
✅ بهترین بودن» هدف نیست، همیشه نمی توان بهترین بود.
✅ سیستم آموزشی دانمارک بر پایه این نیست که دانش آموزان خود را برای امتحان آماده کنند بلکه شوق به دانستن، دانایی و پیشرفت فردی و شخصیتی دانش آموز را اساس کار خود قرار می دهند. آن ها دانش آموزان را به این درک می رسانند که همه شبیه هم نیستند و هر کسی استعداد منحصر به فرد و ویژه خود را دارد و باید جایگاه مناسب با ویژگی های فردی خود را در جامعه پیدا کند. این تفکر در مدارس دانمارک وجود دارد که همه و بدون استثنا خوب و مستعدند و به جایگاه و موقعیت مناسبی خواهند رسید؛ به همین دلیل نمره در مدارس دانمارک بی معناست و دانش آموزان که به دستاوردهای بالا می رسند دارای حق ویژه ای نسبت به دیگر دانش آموزان نخواهند بود. در عوض به آن ها می آموزند که چگو
صرف نظر از دلایل مختلف اقتصادی، ی و اجتماعی می توان دلایل دستیابی به چنین احساسی را در سیستم آموزشی کشور دانمارک جستجو کرد. در کشور دانمارک سیستم آموزشی اصول زیر را رعایت می کند.
در مدارس دانمارک دانش آموزان نقش گوش دهندگان را ایفا نمی کنند و در فرآیند تدریس مشارکت دارند. این نظام آموزشی بر پایه پرسش و پاسخ و شک افکنی است. معلم در فرآیند تدریس درباره ی موضوع مشخصی شک آفرینی می کند تا دانش آموزان هر یک رأی و نظر خود را ابراز کنند. احترام گذاشتن به خود» از جمله اصول مهم آموزشی در کشور دانمارک است.
✅ بهترین بودن» هدف نیست، همیشه نمی توان بهترین بود.
✅ سیستم آموزشی دانمارک بر پایه این نیست که دانش آموزان خود را برای امتحان آماده کنند بلکه شوق به دانستن، دانایی و پیشرفت فردی و شخصیتی دانش آموز را اساس کار خود قرار می دهند. آن ها دانش آموزان را به این درک می رسانند که همه شبیه هم نیستند و هر کسی استعداد منحصر به فرد و ویژه خود را دارد و باید جایگاه مناسب با ویژگی های فردی خود را در جامعه پیدا کند. این تفکر در مدارس دانمارک وجود دارد که همه و بدون استثنا خوب و مستعدند و به جایگاه و موقعیت مناسبی خواهند رسید؛ به همین دلیل نمره در مدارس دانمارک بی معناست و دانش آموزان که به دستاوردهای بالا می رسند دارای حق ویژه ای نسبت به دیگر دانش آموزان نخواهند بود. در عوض به آن ها می آموزند که چگو
صرف نظر از دلایل مختلف اقتصادی، ی و اجتماعی می توان دلایل دستیابی به چنین احساسی را در سیستم آموزشی کشور دانمارک جستجو کرد. در کشور دانمارک سیستم آموزشی اصول زیر را رعایت می کند.
در مدارس دانمارک دانش آموزان نقش گوش دهندگان را ایفا نمی کنند و در فرآیند تدریس مشارکت دارند. این نظام آموزشی بر پایه پرسش و پاسخ و شک افکنی است. معلم در فرآیند تدریس درباره ی موضوع مشخصی شک آفرینی می کند تا دانش آموزان هر یک رأی و نظر خود را ابراز کنند. احترام گذاشتن به خود» از جمله اصول مهم آموزشی در کشور دانمارک است.
✅ بهترین بودن» هدف نیست، همیشه نمی توان بهترین بود.
✅ سیستم آموزشی دانمارک بر پایه این نیست که دانش آموزان خود را برای امتحان آماده کنند بلکه شوق به دانستن، دانایی و پیشرفت فردی و شخصیتی دانش آموز را اساس کار خود قرار می دهند. آن ها دانش آموزان را به این درک می رسانند که همه شبیه هم نیستند و هر کسی استعداد منحصر به فرد و ویژه خود را دارد و باید جایگاه مناسب با ویژگی های فردی خود را در جامعه پیدا کند. این تفکر در مدارس دانمارک وجود دارد که همه و بدون استثنا خوب و مستعدند و به جایگاه و موقعیت مناسبی خواهند رسید؛ به همین دلیل نمره در مدارس دانمارک بی معناست و دانش آموزان که به دستاوردهای بالا می رسند دارای حق ویژه ای نسبت به دیگر دانش آموزان نخواهند بود. در عوض به آن ها می آموزند که چگو
صرف نظر از دلایل مختلف اقتصادی، ی و اجتماعی می توان دلایل دستیابی به چنین احساسی را در سیستم آموزشی کشور دانمارک جستجو کرد. در کشور دانمارک سیستم آموزشی اصول زیر را رعایت می کند.
در مدارس دانمارک دانش آموزان نقش گوش دهندگان را ایفا نمی کنند و در فرآیند تدریس مشارکت دارند. این نظام آموزشی بر پایه پرسش و پاسخ و شک افکنی است. معلم در فرآیند تدریس درباره ی موضوع مشخصی شک آفرینی می کند تا دانش آموزان هر یک رأی و نظر خود را ابراز کنند. احترام گذاشتن به خود» از جمله اصول مهم آموزشی در کشور دانمارک است.
✅ بهترین بودن» هدف نیست، همیشه نمی توان بهترین بود.
✅ سیستم آموزشی دانمارک بر پایه این نیست که دانش آموزان خود را برای امتحان آماده کنند بلکه شوق به دانستن، دانایی و پیشرفت فردی و شخصیتی دانش آموز را اساس کار خود قرار می دهند. آن ها دانش آموزان را به این درک می رسانند که همه شبیه هم نیستند و هر کسی استعداد منحصر به فرد و ویژه خود را دارد و باید جایگاه مناسب با ویژگی های فردی خود را در جامعه پیدا کند. این تفکر در مدارس دانمارک وجود دارد که همه و بدون استثنا خوب و مستعدند و به جایگاه و موقعیت مناسبی خواهند رسید؛ به همین دلیل نمره در مدارس دانمارک بی معناست و دانش آموزان که به دستاوردهای بالا می رسند دارای حق ویژه ای نسبت به دیگر دانش آموزان نخواهند بود. در عوض به آن ها می آموزند
راهکارهای مناسب جهت شاداب سازی مدارس
الف) پیشنهاد به مدیران
۱- نظارت مشارکتی بر فعالیت های آموزشی و پرورشی مدرسه
۲- تبادل تجربه موفق مدیران در رابطه با شاداب سازی مدارس
۳- مطالعه در خصوص شادی و جایگاه آن در تعلیم و تربیت
۴- استفاده از مدیریت مشارکتی که باعث خلاقیت و ابتکار می شود.
۵- برقراری روابط حسنه در مدرسه
۶- افزایش عزت نفس در کارکنان و دانش آموزان با روش های صحیح تشویق
۷- تشکیل کمیته شاداب سازی مرکب از مدیر، مربی پرورشی، دبیر ورزش، هنر، نماینده دبیران، دانش آموزان و انجمن اولیاء و مربیان
۸- برگزاری اردوهای سیاحتی و تفریحی با نظارت اولیاء
۹- بها دادن به دانش آموزان کنجکاو و پرسشگر و پرتحرک و شاداب
۱۰- ایجاد فضای سبز و استفاده از رنگ های شاد و جذاب در مدرسه
۱۱- توجه به وضعیت بهداشت محیط مدرسه
۱۲- دادن مسئولیت به دانش آموزان
۱۳- پر بار کردن ساعات ورزش
۱۴- ایجاد کتابخانه مناسب، نمازخانه تمیز و جذاب
۱۵- تهیه وسایل کمک آموزشی جهت تدریس بهتر معلمان
۱۶- فراهم کردن برنامه مشارکت اولیاء در برنامه های شاداب سازی
۱۷- پخش موسیقی آرامبخش در ساعات استراحت
۱۸- ترغیب کارکنان به استفاده از لباس های مناسب با رنگ های روشن و همچنین انتخاب رنگ مناسب و شاد برای روپوش دانش آموزان
۱۹- تشویق بهترین طرح در زمینه شاداب سازی
۲۰- اجرای طرح یک روز اداره مدرسه توسط دانش آموزان (در مدارس بخش سعدآباد اجرا می شود)
۲۱- تشکیل ایستگاه جایزه (بدین صورت که جوایز مختلفی در طبقات مختلف قرار می گیرد و ارزش جایزه ها متفاوت است و دانش آموزان با توجه به تعداد کارت تشویقی، حق انتخاب دارند.)
۲۲- ایجاد ایستگاه تلاشگران به منظور معرفی دانش آموزان ساعی در زمینه های مختلف علمی- ورزشی و فرهنگی هنری
نشاط و شادابی در مدرسه باعث رشد و تکامل همه ابعاد وجودی یک دانش آموز - در بعد جسمانی ، شناختی ، عاطفی ، اخلاقی و معنوی - می شود . چنان چه یک بعد از این ابعاد دچار صدمه شود و یا مورد غفلت و فراموشی قرار گیرد ، دانش آموز به توانایی ها و شایستگی های کامل دست نخواهد یافت . این وظیفه مسئولین تعلیم و تربیت است که شرایطی را فراهم آورند تا تمام نیازهای او تامین شود .
در گذشته به نظر می رسید که وظیفه آموزش و پرورش تولید عده ای فارغ التحصیل است که فقط بتوانند امرار معاش کنند اما چنین می نماید که در قرن جدید نظام های آموزش و پرورش این مرحله را پشت سر گذاشته و سرلوحه تعلیم و تربیت در یک جمله خلاصه شده است ؛ شوق زندگی کردن را به دانش آموزان بیاموزیم » . پس در حقیقت رشد پایدار در گرو شادی پایدار است .
درباره این سایت